CEMMA iniciou o proxecto Phocoe-NANDO, que foi seleccionado entre a “Convocatoria de Medioambiente 2022” de CaixaBank, que impulsou proxectos encaminados á mellora do patrimonio natural.

Está centrado na toniña, a especie de cetáceo máis singular que habita na costa da península Ibérica, polo que se considera unha subpoboación das toniñas do Hemisferio Norte, habita nas augas do Cantábrico ata o Estrecho de Gibraltar, aínda que centra o groso da súa poboación na costa galaico-portuguesa. As amenazas que sofre constantemente obrigaron a ser declarada como especie en perigo de extinción na lexislación española. O deseño do proxecto Phocoen-ANDO pretende contribuír á protección e conservación da toniña mediante a participación social, información sobre as especies e as súas ameazas mediante a difusión, sensibilización, educación ambiental e formación para o desenvolvemento de actitudes e aptitudes que causen impacto social e xerar unha atmosfera de respecto e admiración incidindo de maneira positiva na súa conservación.
 

POR QUÉ PHOCOE-NANDO?

Phocoe-NANDO é o xerundio do verbo Phocoe-NAR, é dicir acción de facer algo polos cetáceos do xénero Phocoena. Desde a escola sabemos que o xerundio é a forma impersoal dun verbo e indica que a acción está pasando, realizando ou levando un cabo. Por iso con este novo térmo queremos definir aquelas accións que vamos a desenvolver en defensa da toniña. Ademais, o sufixo ANDO fai referencia, así mesmo, á acción de camiñar e en definitiva é o que pretendemos: dar pasos cara á conservación da toniña e que poida continuar entre nós nas xeracións próximas.

 

Protección legal

A Orden TED/1126/2020 de 20 de novembro (pola que se modifica o Anexo do Real Decreto 139/2011, de 4 de febreiro, para o desenvolvemento do Listado de Especies Silvestres no Réxime de Protección Especial e do Catálogo Español de Especies Amenazadas, e o Anexo do Real Decreto 630/2013, de 2 de agosto, polo que se regula o Catálogo Español de Especies Exóticas Invasoras) establece que a toniña (Phocoena phocoena) cambia de categoría de protección, desde “Vulnerable” a “En peligro de extinción”.

Por tanto, temos unha subpoboación dunha especie singular no punto de desaparecer da faz da Terra e impedir a nosa obriga. Entre as diferentes liñas de traballo que deben levar a cabo para procurar a súa conservación hemos elixido a máis importante: a sensibilización, co obxectivo de que seas consciente das ameazas que recaen sobre a toniña e podamos revertir o tempo.

 

OBXECTIVO XERAL

Contribuír á protección e conservación da toniña, Phocoena phocoena, mediante a participación social, información sobre a especie e as súas ameazas a través da difusión, sensibilización, concienciación, educación ambiental e formación para o desenvolvemento de actitudes e aptitudes que causen impacto social e xeren unha atmosfera de respecto e admiración incidindo de maneira positiva na súa conservación.

- Aumentar o coñecemento social sobre a especie mediante o deseño e implementación dunha plataforma web (Acción 1).

- Aumentar a conciencia ambiental e o respecto sobre as especies protexidas mediante a creación de ferramentas de carácter informativo e formativo sobre as especies de cetáceos, marco legal e boas prácticas a bordo para usuarios do mar e público en xeral: manual e materiais formativo-divulgativos de apoio (Acción 2).

- Fomentar actitudes e aptitudes proactivas cara á conservación da toniña mediante a participación en foros de traballo común: actividades formativo-divulgativas ofrecendo contidos e orientación específica (profesionais, náutica deportiva…) e actividades de campo con formatos específicos de investigación e promoción de voluntariado e ciencia cidadá (Acción 3).

 

ACCIÓNS

ACCIÓN 1- PORTAL DIXITAL: Plataforma Web e RRSS.

Deseño e implantación dunha plataforma web e información en diferentes redes sociais (RRSS) como plataformas de soporte e difusión de contidos sobre a toniña: bioloxía da especie, ameazas, accións de conservación.

- Plataforma achegue información básica sobre a especie: podes entrar na información básica da especie AQUI.

- Plataforma soporte e descarga de materiais: Podes descargar os materiais dispoñibles en cada momento AQUI.

- Plataforma para enviar datos avistamento: CEMMA conta cunha acplicación móbil que permite canalizar estes datos. Podes descargala desde o teu móbil en  PLAY STORE e APPLE STORE. Busca a aplicación como "GT Orcas".

- ATLAS DIXITAL OSTEOLÓXICO-ADO: podes entrar na información sobre o ADO da toniña AQUI.

 

ACCIÓN 2- MATERIAIS DIVULGATIVOS

ACCIÓN 2.1- Boas prácticas e divulgación do RD1727/2007 .

Deseño e edición de manual de boas prácticas para os clubs náuticos, confrarías e usuarios do mar. Divulgación do contido do R. D. de protección de cetáceos (Real Decreto 1727/2007, do 21 de decembro, polo que se establecen medidas de protección dos cetáceos).

ACCIÓN 2.2.- Materiais formativo divulgativos de apoio.

2.2.1- Edición de materiais formativo divulgativos de traballo.

Ficha identificación das especies de cetáceos.

Poster sobre a ecobioloxía da toniña.

Poster sobre as especies de cetáceos.

Caderno de campo e boas prácticas.

2.2.2- Edición de materiais formativo divulgativos de impacto: SALSEIRO

Descarga dos materiais dispoñibles en cada momento AQUI.

 

ACCIÓN 3.- ACTIVIDADES FORMATIVO DIVULGATIVAS

3.1- Actividades formativo divulgativas específicas

Ademais da ampla difusión dos materiais, incluíndo bibliotecas e público en xeral, será necesario deseñar uns talleres específicos para diferentes niveis de información, sensibilización e mediación. Os talleres contemplarán información e formación sobre a prevención e protocolos de actuación no caso de avistamento, varamento e captura accidental de toniñas.Deseño e realización dun total de 6 actividades divulgativas, que se levarán a cabo en Galicia e norte cantábrico, preferentemente Asturias, realizando polo menos especificamente un de nivel técnico ao sector pesqueiro (A) e outro educativo (B). O resto dos talleres, aínda con formato adecuado ao público obxectivo, terán un carácter divulgativo (C). Os niveis de actuación serán:

A- Nivel técnico: Sector pesqueiro, Protección Civil e outras entidades locais.

B- Nivel educativo: centros de mergullo, formación de formadores, profesorado.

C- Nivel divulgativo e educación ambiental: centros de ensino e público en xeral. Catro actividades públicas.

3.2- Actividades de campo

3.2.1.- Simulacros de rescate

Realización de xornada de cinco simulacros de rescate costeiro dun cetáceo varado dentro das xornadas de formación para a Rede de Varamentos. Galicia conta con ata 300 cetáceos varados ao ano os 10% vivos, e entre eles algunhas toniñas, é por isto que resulta imprescindible a formación de persoal especializado ou xeneralista con coñecementos básicos de rescate. Nas actividades de formación de voluntarios costeiros, estímase unha participación de 10-30 persoas por actividade.

3.2.2.- Embarques

Terán o formato de saídas ao mar con grupos. Son embarques divulgativos que se desenvolverán en Galicia. Asumiremos os criterios para o estudo dos animais mariños, recibindo unha mínima formación técnica e información sobre educación ambiental mariña en xeral, e sobre mamíferos mariños en particular.

 

COMPLETE WEB by CEMMA is licensed under a Creative Commons Reconocimiento-No comercial-Sin obras derivadas 3.0 España License